Thị Trường Đồ Chơi Trẻ Em: Cơ Hội Cho Hàng Việt

Thời gian gần đây, người tiêu dùng đã tích cực hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và bước đầu đã có nhiều kết quả khả quan. Nhưng đối với những mặt hàng dành cho trẻ em, đặc biệt là mặt hàng đồ chơi thì doanh nghiệp trong nước vẫn còn loay hoay và có dấu hiệu “đuối” trên sân nhà.

Hơn 95% đồ chơi trẻ em là hàng TQ

Hàng Trung Quốc độc diễn

Đa số những cửa hàng kinh doanh đồ chơi trẻ em (ĐCTE) cho biết: Hơn 95% hàng hóa trưng bày đều là hàng Trung Quốc (TQ) ngoại trừ một số cửa hiệu cao cấp kinh doanh hàng đã có thương hiệu trên thế giới.

Đến phố Ngô Nhân Tịnh và chợ Bình Tây (quận 5), nơi kinh doanh sỉ mặt hàng đồ chơi trẻ em luôn tấp nập khách ra vào chuyên cung cấp cho thị trường thành phố và các tỉnh lân cận. Để tìm mua những món hàng có gắn “made in Việt Nam” ở đây có lẽ hơi bị... hiếm, nếu có thì chỉ chiếm một số lượng nhỏ.

Anh Phi, chủ cửa hàng Long Mỹ trên đường Ngô Nhân Tịnh cho biết: “Tôi rất muốn kinh doanh mặt hàng đồ chơi sản xuất trong nước nhưng thử nhìn xem - anh chỉ vào một góc khiêm tốn của cửa hàng - mẫu mã đếm trên đầu ngón tay, rất đơn điệu về kiểu dáng và màu sắc, mặc dù chúng tôi vẫn thích bán hàng trong nước hơn vì sản phẩm bị lỗi còn được trả lại được, trong khi hàng Trung Quốc phải mua đứt bán đoạn, có hư thì đành chịu”.

Không chỉ ở chợ mà tại các hệ thống siêu thị, hàng TQ vẫn chiếm thế áp đảo mặc dù đã có nhiều cảnh báo về chất lượng không an toàn do được sản xuất từ nguyên liệu độc hại nhưng đa số phụ huynh vẫn phớt lờ vì nghĩ đồ chơi chứ không phải thực phẩm nên dễ dàng cho qua.

Tâm lý trẻ em là “cả thèm chóng chán”, mà đã thích rồi thì phụ huynh khó lòng từ chối. Trẻ nào cũng thích, lứa tuổi nào cũng có nhu cầu có đồ chơi cho nên đây là mặt hàng kinh doanh rất có tiềm năng đối với đất nước hơn 85 triệu dân, trong đó lứa tuổi từ 0 - 14 chiếm tỉ lệ 1/3 dân số (một con số khá lý tưởng) nhưng rất tiếc “bóng đến chân” mà chẳng... sút được.

Lý giải cho việc đồ chơi TQ chiếm ưu thế, chị Trinh - một phụ huynh có con nhỏ ở quận 3 cho biết: “Trẻ em mau chán lắm, mua hàng cao cấp thì không có khả năng trong khi hàng TQ mẫu mã rất bắt mắt, kiểu dáng lại đa dạng và giá cả lại phải chăng, chơi vài lần có hỏng cũng không tiếc”.

Cách đó không xa, đứa con trai 3 tuổi của chị đang cầm con siêu nhân có đủ màu bị gãy một tay- từ chỗ bị gãy lộ ra một lớp nhựa bên trong màu đen, còn màu sắc tươi tắn bên ngoài là do được phủ bằng sơn hoặc lớp áo xi mạ. Điều quan trọng là nhà sản xuất TQ rất nhanh nhạy trong việc chạy theo sở thích của trẻ em. Đừng nghĩ trẻ em cho gì chơi nấy, chỉ cần vài bộ phim hoạt hình tạo hiệu ứng tốt như: Siêu nhân, Bakugan, Búp bê Barbie thì đảm bảo trên phim có gì thì đồ chơi trẻ em có cái đó với tốc độ cập nhật chóng mặt.

Anh Cường một tiểu thương ở chợ Bình Tây cho biết: Lợi nhuận kinh doanh từ mặt hàng này là rất cao, giá thành từ nơi bán sỉ đến tay người tiêu dùng cao từ 3 - 4 lần. Số lượng bao nhiêu cũng có, chỉ cần ở nhà đặt hàng qua điện thoại chưa đến một tuần là sẽ có người giao tận nơi.

Đáng lưu ý là hiện nay đồ chơi do TQ sản xuất có giá bán lẻ trên thị trường không hề rẻ như mọi người từng lầm tưởng do được làm từ nguyên liệu có chất lượng kém và độc hại và nguyên nhân chính là do không có đối thủ cạnh tranh. Cuối cùng người lãnh đủ là con em chúng ta.

Cơ hội cho nhà sản xuất trong nước

Ngày 26.6.2009, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Thông tư số 18/2009/TT-BKHCN về qui chuẩn kĩ thuật quốc gia về an toàn ĐCTE. Qui chuẩn này qui định các yêu cầu đối với đồ chơi trẻ em nhằm giảm thiểu các mối nguy và rủi ro liên quan đến an toàn, sức khỏe của trẻ em, các phương pháp thử tương ứng, các nội dung quản lý ĐCTE sản xuất trong nước, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường.

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân nhập khẩu, sản xuất, phân phối bán lẻ ĐCTE.

Từ ngày 15.4.2010, ĐCTE sản xuất trong nước và nhập khẩu chỉ được lưu thông trên thị trường sau khi đã được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và gắn dấu hợp quy theo quy chuẩn kĩ thuật quốc gia về an toàn ĐCTE.

Với quy định này sẽ là "barie" đối với đồ chơi kém chất lượng đang làm mưa làm gió trên thị trường, đồng thời sẽ là cơ hội đối với nhà sản xuất trong nước. Bằng chứng là có khá nhiều doanh nghiệp đang từng bước tạo được thương hiệu cho mình như: Công ty Nhựa Chợ Lớn, Công ty Nhựa Hiệp Thành, Tân Tiến... cạnh tranh rất tốt với hàng ngoại nhập.

Công bằng mà nói, công nghệ sản xuất đồ chơi trong nước nếu so với TQ thì còn kém rất xa, từ thâm niên của nghề đến số lượng doanh nghiệp, mạng lưới phân phối, chưa kể đây là lĩnh vực chưa nhận được sự quan tâm đầu tư đúng mức của doanh nghiệp trong nước.

Ông Nguyễn Quang Thọ, Giám đốc Công ty Sản xuất đồ chơi Hiệp Thành, quận Tân Phú cho biết: Khó khăn lớn nhất của nhà sản xuất không phải ở khâu nguồn vốn mà đau đầu nhất là đội ngũ nhân viên thiết kế có tay nghề cao luôn thiếu trầm trọng, bên cạnh đó việc đầu tư cho mẫu mã mới tốn rất nhiều chi phí cho nên khá nhiều doanh nghiệp chọn hướng an toàn bằng cách gia công hoặc chú trọng xuất khẩu cho thị trường nước ngoài mà bỏ quên thị trường trong nước.

Thêm vào đó, nhà sản xuất còn khá nhát tay lo hàng làm ra bán không được nên cứ giậm chân một chỗ. Do vậy đối với các doanh nghiệp nhỏ và lẻ cần có sự liên kết để tránh tình trạng sản xuất “đụng hàng”.

Chẳng hạn như: sản phẩm cần tập trung vào tính động, giáo dục có thể kết hợp giữa chơi và học, nhằm kích thích trí thông minh và tính sáng tạo của trẻ. Bên cạnh đó doanh nghiệp cần phải có kế hoạch phát triển lâu dài, phải tạo được thương hiệu riêng từ khi bắt đầu gia nhập thị trường.

Được biết, hiện nay có khá nhiều tập đoàn sản xuất ĐCTE nước ngoài đã nhanh chân xây dựng nhà máy tại Việt Nam như Tập đoàn Takara Tomy của Nhật Bản và một công ty của Đan Mạch cũng đang có ý định đầu tư vào thị trường Việt Nam.

Hy vọng các nhà sản xuất trong nước sẽ “sút” được “trái bóng” ngay dưới chân mình, nếu không thì một lần nữa lại thua trên sân nhà.

Hồng Hạnh (Theo baovanhoa.vn)