Thị Trường Bánh Trung Thu: Tù Mù Nhân Làm Bánh Trung Thu

Mặc dù còn hơn 1 tháng nữa mới đến Tết Trung thu, nhưng không khí chuẩn bị cho mùa bánh trung thu đã khá nhộn nhịp. Điều đáng báo động hiện nay là trên thị trường đang bày bán rất nhiều loại nguyên liệu từ cao cấp đến bình dân nhưng không rõ nguồn gốc, nhãn mác.

Một điểm bán nhân bánh trung thu trên phố Hàng Vải, Hà Nội.

Cao lương mỹ vị vào nhân bánh

Bên cạnh các loại bánh trung thu với hương vị đậu xanh, lá dứa, sữa dừa, thập cẩm... một số đơn vị, cơ sở sản xuất bánh trung thu đã nhanh nhạy nắm bắt nhu cầu thị trường đưa vào nhân bánh những hương vị mới nhằm tạo ra các sản phẩm độc đáo đánh vào tâm lý người tiêu dùng, đặc biệt là quà trung thu dành để biếu tặng. Nhiều loại dược liệu quý hiếm như vây cá mập, vẩy tê tê, đông trùng hạ thảo, cá hồi, linh chi bát bảo, bào ngư, hải sâm, tảo spirulina... cũng được đưa vào làm nhân bánh. Giá các loại bánh trung thu có nguyên liệu “đặc biệt” này dao động từ vài chục đến vài trăm ngàn một chiếc. Điều đáng nói ở đây là nguyên liệu đưa vào nhân bánh trung thu chưa được cơ quan chức năng kiểm nghiệm về chất lượng, không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Ở Hà Nội, tại chợ đầu mối Đồng Xuân - Bắc Qua, người dân có thể dễ dàng mua được các loại nguyên liệu để làm bánh trung thu từ dược liệu quý với giá bình dân như các loại vây cá, tổ yến, bào ngư, hải sâm, tảo spirulina, gân nai, bóng cá đến các loại đỗ xanh, hạt sen, hạt bí, hạt dưa, lạp xường, bí, cùi bưởi... Theo chị Nguyễn Thị Lan – khu B1 chợ Bắc Qua: “Có nhiều nguồn hàng khác nhau, nhưng chủ yếu được lấy từ Trung Quốc, các khách sạn, nhà hàng, các cơ sở sản xuất bánh vẫn thường qua đây lấy nguyên liệu. Tuỳ theo chất lượng mà các “cao lương mỹ vị” có thể từ vài chục ngàn đến vài triệu đồng. Thực tế, một số loại nguyên liệu (vây cá mập, vẩy tê tê, linh chi bát bảo...) mà các chủ hàng tại chợ giới thiệu đều không có tên sản phẩm, đơn vị nhập khẩu, nguồn gốc xuất xứ, không nhãn phụ... Các dược liệu “quý” được đóng túi hoặc đóng hộp theo chỉ (gram) hoặc lạng. Tất cả tác dụng của dược liệu chỉ được giới thiệu qua lời quảng cáo của chủ cửa hàng kinh doanh nguyên liệu.

Phố Lãn Ông - một tuyến phố chuyên kinh doanh dược liệu, thuốc đông y các loại - nguyên liệu quý trên được bày bán rất nhiều. Người tiêu dùng như lạc vào ma trận, mỗi hàng một giá. Riêng mặt hàng đông trùng hạ thảo đối với cửa hàng này là 15.000.000đ/100 gram, nhưng với cửa hàng khác có thể là 3.000.000đ/100 gram.

Tại TPHCM, trên tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông (khu vực Q.5), người tiêu dùng cũng dễ dàng tìm mua các loại nguyên liệu chế biến bánh trung thu từ các loại mứt, hạt dưa, hạt hướng dương, lạp xường đến các loại tảo, rong biển, táo tàu, bào ngư, vi cá, hải sâm. Các loại nguyên liệu này cũng không có nhãn hiệu, xuất xứ, hạn sử dụng, người kinh doanh đóng bao nylon. Ngay cả người mua và người bán đều mơ hồ về xuất xứ, chất lượng, mức độ an toàn VSTP qua... cảm quan.

Với nguồn nguyên liệu dù quý hiếm đến mấy nhưng không rõ nguồn gốc, không chứng thực về chất lượng khi đưa vào làm nhân bánh, ai sẽ dám chắc rằng chất lượng bánh đảm bảo, đem lại lợi ích về mặt sức khoẻ cho người tiêu dùng?

Xuất hiện nhiều loại nhân bánh làm sẵn giá rẻ

Tại TPHCM, năm nay bên cạnh các loại nguyên liệu được gia công theo kiểu truyền thống, còn có các loại nhân bánh trộn sẵn. Tại các chợ An Đông, Bến Thành, người tiêu dùng, cơ sở làm bánh có thể dễ dàng mua được các loại nhân bánh trộn sẵn được đóng gói từ 3 – 5kg với rất nhiều hương vị khác nhau như: Lá dứa, dừa, khoai môn, đậu đỏ, đậu xanh, hạt sen, hạt sen – trà xanh, thập cẩm gà quay, vi cá... Với nhân bánh làm sẵn này, người mua chỉ cần cho vào vỏ bánh đã làm sẵn là tự làm được bánh trung thu. Các loại nhân làm sẵn này được bán với giá rất rẻ chỉ bằng khoảng 60% so với việc mua các loại nguyên liệu tươi về chế biến theo quy trình. Đặc biệt là các loại nhân bánh làm sẵn này không có nhãn mác, xuất xứ, thành phần... tất cả hướng dẫn sử dụng, hương vị nhân đều do người bán hàng quảng cáo.

Ngay cả những người kinh doanh mặt hàng này tại các chợ cũng mù mờ về xuất xứ của sản phẩm. Khi hỏi về nguồn gốc loại nhân bánh trộn sẵn mới xuất hiện, có tiểu thương tại chợ An Đông cho biết được nhập từ Đài Loan, người khác lại cho rằng loại nhân trộn được lấy từ Malaysia. Trong khi đó, một chủ cơ sở chế biến bánh trung thu nhiều năm kinh nghiệm tại quận 6 "bật mí": “Đó là các loại nhân bánh có xuất xứ từ Trung Quốc. Năm ngoái, xuất hiện trên thị trường với số lượng nhỏ, chủ yếu được các cơ sở sản xuất bánh trung thu nhỏ lẻ mua về để sản xuất bánh bình dân, giá của loại bánh trung thu dùng nhân trộn giá chỉ từ 7.000 – 15.000đ/cái, được bán dạo trên các tuyến đường vào cuối mùa bánh trung thu với mác “bánh đại hạ giá”. Năm nay các loại nhân này được bày bán nhiều, đa dạng về chủng loại, đón đầu mùa bánh hơn năm trước”.

Theo ông Phan Văn Thiện – Phó TGĐ Cty Bibica: “Giá đậu xanh hạt hiện nay tăng khoảng 35%, giá được tăng 70%, các nguyên liệu khác tăng 10 – 20% so với cùng thời điểm năm ngoái. Chính vì vậy, không thể có chuyện 1kg nhân bánh sau khi trộn sẵn chỉ được bán với giá từ 37.000 – 55.0000đ/kg như một số nơi đã chào hàng”.

Đến nay, nguyên liệu để sản xuất bánh trung thu vẫn chưa được các cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ. Chỉ khi có tình trạng bánh mốc thì người tiêu dùng mới giật mình về vấn đề VSATTP đối với mặt hàng bánh trung thu. Để bánh trung thu đảm bảo chất lượng như các đơn vị sản xuất đã quảng cáo, cơ quan quản lý phải tăng cường kiểm tra từ đầu vào nguyên liệu đến chất lượng sản phẩm sau khi đưa ra thị trường tiêu thụ.

Theo Lao động